Nhà đất

Ngoài cách hùn vốn như trên, cũng còn một cách giữ tiền khác, đó là đất. Tài nguyên đất thì có hạn trong khi nhu cầu của con người cứ tăng mãi cho nên giá của đất tăng không ngừng. Tuy nhiên không phải ai cũng có thể mua đất để làm của để dành được, nhất là những người mới bắt đầu để dành tiền. Và mua đất cũng không đơn giản như hùn vốn vào quỹ đầu tư, cho nên hãy bắt đầu bằng sổ tiết kiệm, quỹ đầu tư rồi tiếp theo là đất, hoặc là đầu tư vào các quỹ đầu tư chuyên về bất động sản.

Ngoại tệ

Cũng có người tin tưởng vào sức mạnh của đô-la Mỹ nên quyết định tích luỹ dài hạn bằng đô-la Mỹ. Nếu giữ đô-la Mỹ trong tủ thì còn dở hơn giữ vàng vì đô-la Mỹ thật sự có mất giá theo thời gian. Nếu gửi tiết kiệm bằng đô-la Mỹ thì dở hơn gửi tiết kiệm bằng tiền Việt Nam vì ngân hàng nhà nước có chính sách bảo vệ tiền Việt Nam. Tóm lại đô-la Mỹ cũng giống như vàng, chỉ thích hợp để đầu cơ chứ không thích hợp để giữ lâu dài. Ngay cả dân Mỹ cũng không gửi nhiều tiền trong các tài khoản tiết kiệm thì dân Việt Nam càng không nên (theo American Family Financial Statistics trung bình số dư tài khoản tiết kiệm của dân Mỹ chỉ vào khoảng một tháng lương).

An toàn

Trên đây là phần bàn về khả năng chống trượt giá của các công cụ trong mục đích tích luỹ dài hạn. Chúng ta tiếp tục bàn về tính an toàn hay là rủi ro mất trắng hoặc lỗ nặng của các công cụ. Chúng ta không bàn về những nguy cơ lỗ nhẹ do biến động nhất thời như giá vàng giảm, giá cổ phiếu giảm… vì những biến động đó được bù trừ trong dài hạn.
Những rủi ro có thể gây mất trắng hoặc lỗ nặng là: lừa đảo, trộm cướp, cháy nhà, thay đổi chính sách, doanh nghiệp phá sản.
Bị lừa là một rủi ro có tính chất chủ quan, người có tiền có thể chủ động tránh bị lừa bằng cách luôn thận trọng khi quyết định đưa tài sản cho người khác, nếu không có đủ thông tin đánh giá đối tác thì có thể chi 1-2% để thuê người chuyên nghiệp đánh giá.
Nếu để tiền, vàng hay ngoại tệ trong nhà thì có nguy cơ mất trắng vì trộm cướp hoặc cháy nhà. Trộm cướp hay cháy nhà không thể làm mất cổ phiếu, đơn vị quỹ đầu tư, đất.
Doanh nghiệp phá sản có thể làm mất trắng hoặc lỗ nặng một loại cổ phiếu, nếu tài sản gồm nhiều loại cổ phiếu hoặc quỹ đầu tư thì sẽ không bị lỗ nặng.
Chính sách thay đổi có thể ảnh hưởng đến giá trị của tất cả mọi thứ đất, vàng, ngoại tệ, cổ phiếu, đơn vị quỹ.
Xếp thứ tự xác suất xảy ra các rủi ro trên từ cao đến thấp như sau:

1. trộm cướp
2. cháy nhà
3. thay đổi chính sách
4. phá sản

Thanh khoản

Bàn về tính thanh khoản hay là khả năng chuyển đổi tài sản tích luỹ thành tiền đúng lúc và đúng số lượng cần thiết thì ta có thể xếp theo thứ tự từ cao đến thấp như sau:

1. vàng, ngoại tệ
2. đơn vị quỹ mở
3. cổ phiếu
4. đất

Tính thanh khoản sẽ ảnh hưởng đến tính chất dịch chuyển được của tài sản. Giả sử bạn muốn đi định cư ở nước ngoài, bạn muốn đem tài sản theo thì phải chuyển đổi nó thành ngoại tệ.

Kết luận đơn vị quỹ, cổ phiếu và đất là những công cụ tốt để tích luỹ tài sản lâu dài, vàng và ngoại tệ thích hợp cho những trường hợp khẩn cấp. Nên giữ một phần nhỏ (dưới 10%) tài sản bằng vàng hoặc ngoại tệ, và phần lớn tài sản bằng quỹ đầu tư, cổ phiếu, bất động sản.
Kết luận nào cũng có ngoại lệ, Việt Nam trong những năm 2010-2011 là một ngoại lệ khi tiền gửi tiết kiệm sinh lợi cao hơn những công cụ khác, do đó phải luôn luôn linh hoạt đánh giá các công cụ.

Tôi đã thử qua nhiều công cụ tich luỹ tài sản. Hiệu quả các kiểu tích luỹ của tôi trong hơn 15 năm qua được ghi lại trong trang này.